Podatek od czynności cywilnoprawnych, czyli w skrócie PCC, to obowiązkowa opłata skarbowa na terenie państwa Polskiego, którą reguluje ustawa z dnia 9 września 2000 r. PCC obejmuje niektóre określone w ustawie rodzaje czynności cywilnoprawnych, których przedmiot nie został opodatkowany podatkiem VAT.
Każdy podatnik niezależnie od tego, czy jest osobą fizyczną, czy prawną ma obowiązek złożyć deklaracje w sprawie podatku od czynności cywilnoprawnych (PCC-3) nie czekając na wezwanie z Urzędu Skarbowego. Następnie powinien obliczyć podatek i wpłacić należność w terminie 14 dni od dnia powstania obowiązku podatkowego. Jedynym wyjątkiem od tej zasady jest sytuacja, gdy czynność jest zawarta w formie aktu notarialnego. Wtedy notariusz dokonuje wszystkich formalności.
Przedmioty objęte opodatkowaniem
Podatkowi podlegają następujące czynności cywilnoprawne:
– umowy sprzedaży także zmiany rzeczy oraz praw majątkowych
– umowy dożywocia
– umowy pożyczkowe, w tym pieniędzy bądź rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku
– ustanowienie hipoteki
– umowy darowizny, dotyczy przejęcia przez obdarowanego długów, ciężarów lub zobowiązań darczyńcy
– umowy spółki
– umowy o dział spadku oraz umowy o zniesienie współwłasności, dotyczy spłat lub dopłat
– ustanowienie odpłatnego użytkowania, także użytkowania nieprawidłowego i odpłatnej służebności
– umowy depozytu nieprawidłowego
Ponadto opodatkowaniu podlega każda zmiana wyżej wymienionych umów pod warunkiem, że podstawa podatkowa zostaje zwiększona. Powstanie obowiązku podatkowego powoduje także orzeczenie sądu, także polubownie i ugody w sytuacji, gdy mają one taki sam skutek jak czynności cywilnoprawne, które zostały wymienione powyżej.
Stawki podatku
Stawki podatku różnią się w zależności od rodzaju czynności cywilnoprawnych. Wynoszą one odpowiednio:
– przy umowie sprzedaży mamy dwie stawki procentowe, zależne od rodzaju przedmiotu czynności cywilnoprawnej – 2% lub 1%
– przy umowach zamiany, dożywocia, darowizny, umowy o dział spadku oraz o zniesienie współwłasności, są takie same stawki jak przy umowie sprzedaży z tą różnicą, że chodzi tu o przeniesienie własności – 2% lub 1%
– przy ustanowieniach hipoteki, opodatkowanie wynosi 0,1% od kwoty zabezpieczonej wierzytelnością, w przypadku zabezpieczania wierzytelności nieustalonych konkretną wysokością płacimy 19 zł
– przy umowie ustanowienia odpłatnego użytkowania, także użytkowania nieprawidłowego bądź odpłatnej służebności – stawka to 1%
– przy umowach pożyczki oraz umowie depozytu nieprawidłowego – opodatkowanie w wysokości 2%
– przy umowach spółki – 0,5%
Warto także pamiętać, że stawka podatku od czynności cywilnoprawnych wzrasta do 20%. W przypadku gdy podatnik podczas czynności sprawdzających bądź kontroli Urzędu skarbowego:
powołuje się na zawarcie lub zmianę umowy pożyczki, umowy depozytu nieprawidłowego oraz ustanowienia użytkowania nieprawidłowego, a nie zapłacił odpowiedniego podatku powołuje się na fakt zawarcia umowy pożyczki, a nie dopełnił warunków udokumentowania otrzymania pieniędzy z danej pożyczki